Migratsiya uchun chiqarib yuborish rejimi
Chiqarib yuborish rejimi nima?
Chiqarib yuborish rejimi — bu Rossiyada qonuniy asosga ega bo‘lmagan holda yashayotgan xorijiy fuqarolarga nisbatan qo‘llaniladigan maxsus huquqiy tartibdir. U 2025-yil 5-fevraldan kuchga kirgan bo‘lib, mamlakatdagi xorijiy shaxslarning yashashini tartibga solish, ularni ixtiyoriy ravishda chiqib ketishga yoki qonuniy maqom olishga undash maqsadida joriy etilgan.
Kimlarga tegishli?
Quyidagi holatlarda xorijiy fuqarolar chiqarib yuborish rejimiga tushadilar:
- Rossiya Federatsiyasida yashashga ruxsat beruvchi hujjatlar muddati tugaganidan so‘ng;
- Rossiya chegarasini noqonuniy kesib o‘tish aniqlanganda;
- Readmissiya tartibida, lekin yashash uchun qonuniy asossiz qabul qilinganda;
- Yashash hujjatlari bekor qilinganda;
- Qochqinlik yoki vaqtinchalik boshpana maqomidan mahrum qilinganda yoki rad javobi olinganda;
- Ma’muriy chiqarib yuborish, deportatsiya yoki shunga o‘xshash chora qo‘llanganda;
- Kruiz kemasi yoki paromda 72 soatdan ortiq qolib ketganda;
- Rossiya fuqaroligidan chiqish to‘g‘risidagi qaror qabul qilingach, boshqa qonuniy asos bo‘lmasa;
- Sud hukmi kuchga kirganidan so‘ng.
Ushbu rejim qanday cheklovlar qo‘yadi?
Chiqarib yuborish rejimiga tushgan shaxslarning huquq va erkinliklariga bir qator cheklovlar qo‘yiladi. Ular quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- yashash joyini ruxsatsiz o‘zgartirish taqiqlanadi;
- ko‘chmas mulk yoki transport sotib olish va ro‘yxatdan o‘tkazish mumkin emas;
- nikohga kirish taqiqlanadi;
- bank hisob raqamlari ochish va ayrim moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirishga ruxsat berilmaydi;
- yuridik shaxs tashkil etish yoki tadbirkor sifatida ro‘yxatdan o‘tish man etiladi.
Bu choralar Rossiyada noqonuniy yashash va ishlash imkoniyatlarini cheklash uchun joriy etilgan.
U qanday ishlaydi?
Chiqarib yuborish rejimi xorijiy fuqaro haqidagi ma’lumotlar Rossiyada qonuniy asosga ega bo‘lmagan shaxslarni nazorat qiluvchi maxsus reyestrga kiritilgan paytdan boshlab kuchga kiradi. Rejim shaxs reyestrdan chiqarilgunga qadar amal qiladi — masalan, Rossiyadan chiqib ketganida yoki qonuniy maqom olganida.
Xorijiy fuqaro quyidagi hollarda reyestrdan chiqariladi:
- Rossiya Federatsiyasidan chiqib ketganda;
- Rossiyada yashash uchun qonuniy asosga ega bo‘lganda;
- Chiqarib yuborish rejimini qo‘llash to‘g‘risidagi qaror bekor qilinganda;
- Sud ushbu qarorni noqonuniy deb tan olganda;
- Vafot etganda yoki sud tomonidan vafot etgan deb e’lon qilinganda.
Agar shaxs belgilangan cheklovlarni muntazam ravishda buzsa, u deportatsiya qilinishi va maxsus muassasaga joylashtirilishi mumkin.
Chiqarib yuborish rejimida bo‘lgan shaxslarning huquqlari va majburiyatlari
Chiqarib yuborish rejimiga tushgan xorijiy fuqaro quyidagi huquqlarga ega:
- Ichki ishlar vazirligidan (MVD) rejimni qo‘llash sabablari to‘g‘risida ma’lumot olish (agar u oshkor etilishi taqiqlanmagan bo‘lsa);
- Uning ustidan amalga oshirilayotgan nazorat choralari bilan tanishish;
- Chiqarib yuborish rejimi bilan bog‘liq qarorlarni shikoyat qilish.
Xorijiy fuqaro quyidagi majburiyatlarga ega:
- chaqiruv qog‘ozi topshirilgan taqdirda, belgilangan joyga o‘z vaqtida kelish;
- qonun bilan belgilangan talablar, taqiqlar va cheklovlarga rioya etish;
- Ichki ishlar vazirligini quyidagilar haqida xabardor qilish:
- o‘z joylashuvi, agar shaxsan kelish imkoni bo‘lmasa, geolokatsiya bilan birga surat yuborish orqali;
- Rossiyadan o‘z vaqtida chiqib keta olmaslik sabablari haqida;
- Fors-major holatlarida yashash joyi o‘zgargan taqdirda;
- Rossiyadan mustaqil chiqib ketish sanasi, joyi va yo‘nalishi haqida.
Oila a’zolariga ta’siri
Agar voyaga yetmagan xorijiy bola Rossiyada yashash uchun nomaqbul deb topilsa, ushbu maqom avtomatik ravishda uning ota-onasi yoki qonuniy vakillariga ham tatbiq etiladi.
Chiqarib yuborish rejimidan qanday qochish mumkin?
Chiqarib yuborish rejimiga tushmaslik uchun quyidagilarga rioya qilish zarur:
- yashash hujjatlarini o‘z vaqtida uzaytirish;
- migratsiya qoidalariga rioya qilish;
- belgilangan cheklovlarni buzmaslik.
Ushbu qoidalarga amal qilish huquqiy muammolar va deportatsiya xavfidan qochishga yordam beradi.
Manba: