VYR haqida qisqacha

Vaqtincha yashash uchun ruxsatnoma — bu hujjat bo‘lib, u xorijiy fuqarolarga Rossiyada ma’lum muddat qonuniy yashash va ishlash huquqini beradi. Ko‘pincha VYR uch yilga beriladi, ba’zi hollarda bu muddat qisqaroq bo‘lishi mumkin. VYR orqali doimiy yashash uchun ruxsatnoma olish mumkin, bu esa keyinchalik Rossiya fuqaroligini olishda kerak bo‘ladi.

VYR orqali quyidagilarga ruxsat beriladi:

Moskva mintaqasi Rossiyadagi eng katta va migratsiya jihatidan eng murakkab hududlardan biridir. Bu yerda federal qonunlar amal qiladi, biroq katta miqdordagi chet ellik fuqarolar oqimini boshqarish uchun maxsus qoidalar ham joriy etilgan. Bu qoidalar Moskvaga ish, o‘qish yoki yashash maqsadida kelayotgan shaxslar uchun muhimdir.

Moskva va Moskva viloyatidagi migratsiya qoidalarini nimalar farqlaydi?

Moskva va Moskva viloyatida migratsiyani nazorat qilishning qo‘shimcha choralarini joriy etilgan bo‘lib, ular ro‘yxatdan o‘tishni soddalashtirish va qonunbuzarliksiz yashayotgan migrantlar uchun xavfsizlikni oshirishga qaratilgan. Shu bilan birga, qonunni buzganlarga nisbatan samarali to‘siqlar yaratilgan. Masalan, migrantlarning joylashuvi va harakatlarini kuzatish uchun raqamli texnologiyalar joriy etilgan. Bu ma’lumotlarni tezroq qayta ishlashga va qonunbuzarliklar sonini kamaytirishga yordam beradi.

Nega bu imtihonlar kerak?

Rossiyada yashash va ishlashni istaganlar bir nechta muhim imtihonlardan o‘tishlari kerak. Bu imtihonlar rus tilini, Rossiya tarixini va qonunchilik asoslarini bilish darajasini baholaydi. Bu imtihonlardan muvaffaqiyatli o‘tish fuqarolik, vaqtinchalik yashash ruxsati, doimiy yashash guvohnomasi, patent yoki ish ruxsatnomasi olish uchun majburiydir.

Imtihonlar Rossiya jamiyatiga integratsiya jarayonida muhim qadam hisoblanadi. Ular quyidagilarga ishonch hosil qilishga yordam beradi:

Chiqarib yuborish rejimi nima?

Chiqarib yuborish rejimi — bu Rossiyada qonuniy asosga ega bo‘lmagan holda yashayotgan xorijiy fuqarolarga nisbatan qo‘llaniladigan maxsus huquqiy tartibdir. U 2025-yil 5-fevraldan kuchga kirgan bo‘lib, mamlakatdagi xorijiy shaxslarning yashashini tartibga solish, ularni ixtiyoriy ravishda chiqib ketishga yoki qonuniy maqom olishga undash maqsadida joriy etilgan.

Kimlarga tegishli?

Quyidagi holatlarda xorijiy fuqarolar chiqarib yuborish rejimiga tushadilar:

• Rossiya Federatsiyasida yashashga ruxsat beruvchi hujjatlar muddati tugaganidan so‘ng;
• Rossiya chegarasini noqonuniy kesib o‘tish aniqlanganda;
• Readmissiya tartibida, lekin yashash uchun qonuniy asossiz qabul qilinganda;
• Yashash hujjatlari bekor qilinganda;
• Qochqinlik yoki vaqtinchalik boshpana maqomidan mahrum qilinganda yoki rad javobi olinganda;
• Ma’muriy chiqarib yuborish, deportatsiya yoki shunga o‘xshash chora qo‘llanganda;
• Kruiz kemasi yoki paromda 72 soatdan ortiq qolib ketganda;
• Rossiya fuqaroligidan chiqish to‘g‘risidagi qaror qabul qilingach, boshqa qonuniy asos bo‘lmasa;
• Sud hukmi kuchga kirganidan so‘ng.

Ushbu rejim qanday cheklovlar qo‘yadi?

Chiqarib yuborish rejimiga tushgan shaxslarning huquq va erkinliklariga bir qator cheklovlar qo‘yiladi. Ular quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

Mehnat shartnomasi — bu ish beruvchi va xodim o‘rtasidagi mehnat munosabatlarini tartibga soluvchi kelishuvdir. Chet el fuqarosi bilan tuzilgan shartnoma o‘ziga xos jihatlarga ega bo‘lib, ular Rossiya Mehnat kodeksi va boshqa qonunlarda belgilangan.

Shartnoma tuzish uchun asosiy talablar

Qonuniy ravishda ishga joylashish uchun chet ellik xodim kamida 18 yoshda bo‘lishi kerak. Mehnat shartnomasi rus tilida tuziladi, ammo zarur hollarda xodim tushunadigan tilga tarjima qilinishi mumkin. Bu ikki tomonning huquqlarini himoya qilishga va tushunmovchiliklarni oldini olishga xizmat qiladi.

Majburiy tibbiy sug‘urta (OMS) – bu bepul tibbiy yordam olish imkonini beradigan tizim. Rossiyada OMS orqali rossiyalik fuqarolar ham, sog‘liqni sug‘urtalash polisiga ega bo‘lgan chet ellik fuqarolar ham davolanish va tekshiruvdan o‘tishi mumkin.

Tibbiy yordam OMS tizimiga kiruvchi davlat va xususiy muassasalarda ko‘rsatiladi.

Kim sug‘urta polisiga ega bo‘lishi shart

Rossiyaga ish uchun kelgan yoki uzoq muddat qolishni rejalashtirgan har bir kishi majburiy tibbiy sug‘urta polisiga ega bo‘lishi kerak. Bu vaqtinchalik yashash ruxsati, yashash uchun ruxsatnoma, patent yoki ish vizasi bo‘lganlarga ham taalluqli. Hatto talabalar ham tibbiy yordam olish uchun polisa ega bo‘lishlari shart. Polis bo‘lmasa, ro‘yxatdan o‘tish rad etilishi, jarima solinishi yoki deportatsiya qilinishi mumkin. Shuningdek, polissiz ish patenti olish, vaqtinchalik yoki doimiy yashashni rasmiylashtirish, hatto poliklinikada tibbiy yordam olish ham imkonsiz bo‘ladi.

2025-yil 1-apreldan boshlab Rossiyada xorijiy fuqarolarning farzandlari davlat maktablarida taʼlim olishi bo‘yicha yangi qoidalar kuchga kirdi. Bu o‘zgarishlar taʼlim sifati va boshqa mamlakatlardan kelgan bolalarning ijtimoiy moslashuvini yaxshilashga qaratilgan. Keling, Rossiya maktablarida migrant bolalar taʼlimiga oid asosiy yangiliklar va xususiyatlarni ko‘rib chiqamiz.

Nega yangi qoidalar joriy qilindi?

O‘tgan o‘quv yilida Rossiya maktablarida 200 mingdan ortiq migrant bola o‘qidi. Ularning ko‘pi rus tilini yetarli bilmagani sababli o‘qishda va o‘qituvchilar bilan muloqotda qiyinchiliklarga duch kelgan. Shu muammoni bartaraf etish uchun maktabga qabul qilishdan avval rus tili bo‘yicha test topshirish majburiy bo‘ldi. Bu bola muvaffaqiyatli o‘qishi va moslasha olishini taʼminlaydi.

Gosuslugi RuID ilovasi Rossiyaga kirishni rejalashtirayotgan chet el fuqarolari uchun maxsus xizmatdir. Uning yordamida kirish uchun ariza topshirish, raqamli profil yaratish va chegaradan oʻtish uchun majburiy boʻlgan QR-kodni olish mumkin. Bu jarayon chegarada tekshiruvni soddalashtiradi va tezlashtiradi, shuningdek Rossiyada turli davlat xizmatlaridan foydalanish imkonini beradi. 2025-yil 30-iyundan boshlab, ushbu ilovada roʻyxatdan oʻtish vizasiz kirish uchun majburiy boʻladi.

Boshqa mamlakatga ko‘chib o‘tish ko‘pincha bank hisobini ochish zarurati bilan bog‘liq bo‘ladi. Bu hayotning muhim qismi, chunki hisob orqali pulni saqlash, ish haqi olish va xizmatlar uchun to‘lov qilish mumkin. Rossiyada migrantlar bank hisobini ochishlari mumkin, ammo ular bilishi kerak bo‘lgan ayrim qoidalar va talablarga ega.

Rossiyada migrantlar uchun bank hisobini ochish jarayoni 2025 yilda sezilarli o‘zgarishlarga uchradi. Endi chet el fuqarolari kuchaytirilgan nazorat va raqamlashtirish bilan bog‘liq yangi talablarga rioya qilishlari shart.

Rossiyada ish patenti olish koʻpchilik vizasiz davlatlardan kelayotgan mehnat migrantlari uchun muhim talabga aylandi. 2025-yilda hujjat olish jarayonida bir nechta muhim oʻzgarishlar kiritildi va ular ishni rejalashtirishda hisobga olinishi kerak.

Kimlarga ish patenti kerak

Patenti vizasiz davlatlardan kelgan fuqarolar olishlari shart. Ozarbayjon, Moldova, Tojikiston va Oʻzbekiston fuqarolari patent olishlari kerak. Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi davlatlari — Armaniston, Belarus, Qozogʻiston va Qirgʻiziston fuqarolari esa amaldagi kelishuvlar asosida patentsiz ishlashlari mumkin.